Hành trình về nguồn của Chi bộ 4 tại khu di tích lịch sử căn cứ trung ương cục Miền Nam (1961-1962)

Ngày 23 tháng 5 năm 2025, chúng tôi những người  đảng viên Chi bộ 4 cùng một số quần chúng trường Đại học Quốc tế – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ chí Minh, do đồng chí Trần Thị Thạnh Lịch Bí thư Chi bộ làm trưởng đoàn đã thực hiện chuyến hành trình về nguồn đầy ý nghĩa và xúc động tại di tích căn cứ Trung ương Cục Miền Nam (Chiến khu Đ – Mật khu căn cứ, nơi ra đời các lực lượng vũ trang Miền Đông Nam Bộ trong thời kỳ chiến tranh chống Pháp, chống Mỹ) tại Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai.

 Hình 1. Chi bộ 4 chụp hình tại đài tưởng niệm tại căn cứ trung ương cục Miền Nam

 

Rời TP Hồ Chí Minh lúc 6 giờ sáng chúng tôi đi theo quốc lộ 1A qua thành phố Biên Hoà (Đồng Nai), đến ngã 3 Trị An rồi rẽ trái để vào Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai).

Chị Mai Thi hướng dẫn viên của Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai niềm nở đón tiếp chúng tôi khi xe vừa đến. Theo chị Mai Thi đây không chỉ là nơi bảo tồn các loại động thực vật quý, hiếm của khu vực miền Đông Nam Bộ mà còn là nơi lưu dấu tích lịch sử của cha ông trong cuộc chống Mỹ cứu nước – Chiến khu Đ hay căn cứ Mã Đà. Chị Mai Thi đưa chúng tôi vào thắp hương, dành một phút tưởng niệm trước các liệt sỹ đã hy sinh, rồi mới bắt đầu chương trình tham quan.

Hình 2. Chi bộ 4 lắng nghe hướng dẫn viên nói về nơi lưu dấu tích lịch sử tại khu di tích

Thắp nén hương trước Đài tưởng niệm chúng tôi càng tự hào và hiểu hơn về lịch sử hào hùng, oanh liệt của vùng đất “rừng che bộ đội, rừng vây quân thù”. Phía sau Đài tưởng niệm là tấm bia ghi danh sách Trung ương Cục miền Nam tại chiến khu Đ thời kỳ 1961 – 1962 gồm 10 đồng chí, trong đó có những đồng chí sau này là lãnh đạo cao cấp của Đảng và nhà nước. Cùng với Chủ tịch Hồ Chí Minh các đồng chí trong Trung ương cục Cục miền Nam như: Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng, Võ Chí Công, Võ Văn Kiệt còn được dựng tượng đặt trang trọng trong Nhà Tưởng niệm

Hình 3. Chi bộ 4 thắp nén hương cho các anh hùng liệt sĩ

Đặc biệt, di tích đã dành một khoảng diện tích bằng phẳng nằm dưới những tán lá rừng xanh mướt để xây dựng Nghĩa trang Liệt sĩ Mã Đà. Theo chị Mai Thi do hết trận đánh này đến trận đánh khác, người này hy sinh đến người kia ngã xuống tại căn cứ Mã Đà nên hầu hết các mộ phần đều không có bia mộ ghi họ tên, địa chỉ liệt sỹ; có chăng chỉ ghi tên, địa chỉ rồi cho vào lọ bixilin, nhưng bom đạn cày đi xới lại, rồi mối xông, thiên tai nên cũng xóa hết những dấu tích về các liệt sỹ. Khu nghĩa trang này được người dân địa phương gọi là “nghĩa trang không bia mộ”, bởi tại đây có 70 phần mộ liệt sỹ nhưng chỉ có 5 ngôi mộ là có tên. Tuy nhiên, trên thực tế, nơi đây đang có hàng ngàn hài cốt các liệt sỹ trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Tại nghĩa trang, đoàn thắp hương tưởng nhớ 70 anh hùng liệt sỹ vô danh nằm yên lặng dưới rừng cây xanh thẳm, như một bản trường ca về lòng dũng cảm và sự hy sinh oanh liệt vì độc lập tự do của đất nước. Mỗi nén nhang thắp lên là một lời tri ân, một lời nguyện cầu cho các anh hùng liệt sỹ đã ngã xuống vì nền hoà bình của dân tộc.

Hình 4. Chi bộ 4 chụp hình tại nghĩa trang liệt sĩ Mã Đà

Chị Mai Thi cũng đã kể rất nhiều câu chuyện xúc động về các chiến sỹ khi chiến đấu và hy sinh tại vùng đất thiêng Mã Đà này. Những câu chuyện đã “truyền lửa” cho thế hệ trẻ thêm lòng tự tôn dân tộc và trân quý những hy sinh của thế hệ cha ông đi trước để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nhân dân. Có những đồng chí bị thương rất nặng nhưng đã từ chối băng bó để nhường băng bông cho các đồng chí bị nhẹ hơn vì họ biết mình không qua khỏi. Có đồng chí thì nhắn nhủ tới đồng chí của mình “Nhớ nhận tiền phụ cấp của tháng để đóng đảng phí…”.

Chuyến hành trình về nguồn này không chỉ đơn thuần là một cuộc viếng thăm mà còn là một bài học sâu sắc về lịch sử và lòng yêu nước và dù thời gian có trôi qua, những giá trị và cảm xúc từ chuyến hành trình này sẽ mãi mãi ở lại, trở thành động lực và niềm tin vững chắc để chúng tôi tiếp tục bước tới trên con đường bảo vệ Tổ quốc.